Pwy sy'n ofni newid?
Mewn sawl ffordd, mae newid yn rhan gwbl naturiol ac anochel o fod yn fyw. Rydyn ni i gyd yn heneiddio wedi'r cyfan, ac yn profi newidiadau corfforol, emosiynol a deallusol amrywiol trwy gydol ein hoes sy'n effeithio ar ein lle yn y byd a sut mae eraill yn ein gweld.
Hyd at y cenedlaethau diweddar, yn gyffredinol y peth arferol oedd y byddai bywydau’r rhan fwyaf o bobl yn aros yn debyg iawn o’r dechrau i’r diwedd: y byddech yn byw yn agos at y dref y cawsoch eich geni ynddi, y byddech yn gwneud ‘swydd am oes’, y byddech yn briod ag un partner am sawl degawd, ac y byddech yn trosglwyddo'r un gwerthoedd i genhedlaeth y dyfodol â'r rhai yr oeddech wedi'u hetifeddu o'r genhedlaeth flaenorol. Daeth y cysondeb hwn â sefydlogrwydd, diogelwch a sicrwydd, gan liwio newid fel rhywbeth anodd neu ‘annaturiol’.
Y dyddiau hyn, fodd bynnag, rydym yn byw ar adeg pan fo newid mawr – technolegol, amgylcheddol, gwleidyddol a chymdeithasol – yn digwydd ar gyflymder digynsail a chyflymach, ac mae'n bwysicach nag erioed i ymateb yn effeithiol i newid yn ein bywydau personol a'n bywydau proffesiynol. Ond nid yw hynny'n gwneud newid yn llai brawychus, ac mae'n ymateb dynol annatod i deimlo'n ofidus am yr anhysbys.
Newid gyrfaoedd
O ran ein gyrfaoedd, gall fod yn demtasiwn iawn i ‘aros yn ein lôn’. Nid yn unig yr ydym yn diffinio llawer o’n hunaniaeth trwy ein galwedigaeth, ond efallai ein bod hefyd wedi talu llawer o arian mewn hyfforddiant neu gymwysterau i wneud swydd benodol, neu wedi buddsoddi amser ac egni mewn tyfu rhwydweithiau gwerthfawr yn ein diwydiant neu adeiladu ein henw da’n ofalus. Mae rhoi’r gorau i hynny a dechrau ar rywbeth newydd yn gofyn am ddewrder, hyder ac – yn aml – parodrwydd i gamu i’r anhysbys a derbyn risg.
Mae twf esbonyddol diwydiannau creadigol y DU yn y degawdau diwethaf wedi agor cyfleoedd newydd ac wedi golygu bod angen gweithlu mwy o faint, gan ddenu pobl o gefndiroedd proffesiynol eraill i’r sector yn eu tro. Un enghraifft o'r fath yw Yassmine Najime.
Hyfforddodd ac ymarferodd Yassmine fel cyfreithiwr amddiffyn troseddol cyn clywed creadigrwydd yn galw ac yn troi i rôl fel cynhyrchydd datblygu gweledol yn y sector sgrin. Ymunodd Yassmine â’n sesiwn i ddweud wrthym am y daith hon a’r hyn a ddysgodd iddi am ffynnu trwy newid.
Dyma’r pethau allweddol a ddysgwyd gennym o'r drafodaeth:
1. Anghofiwch am linellau syth
Rydym yn tueddu i weld ein llwybrau gyrfa fel rhai llinol, gan gymryd yn ganiataol y byddwn yn esgyn yn raddol o bwynt ‘A’ i bwynt ‘B’ i bwynt ‘C’ ac yn y blaen mewn modd strwythuredig, rheolaidd. Yn ei chyflwyniad, fe wnaeth Yassmine ein hannog i symud i ffwrdd o'r ffordd ddisgybledig hon o feddwl, a defnyddiodd gyfatebiaeth cwrs afon i feddwl am sut yr ydym yn symud tuag at ein nodau gyrfa. Gall afonydd fod yn llifo'n gyflym neu'n llyfn, yn gul neu'n llydan. Maent hefyd yn teithio trwy wahanol amgylcheddau a mathau o dir, gan addasu i greu eu llwybr eu hunain ac yn ymateb i ysgogiad. Mae afonydd hefyd yn darparu digon o gyfleoedd i aros, ymlacio a mwynhau'r olygfa ar y ffordd i gyrchfan. Drwy dderbyn y bydd ein teithiau proffesiynol â ‘llanw a thrai’ tebyg rydym yn dod yn fwy agored i newid, yn fwy effro i gyfleoedd newydd, ac yn fwy caredig i ni ein hunain wrth ganiatáu gofod ac amser i gyflawni ein nodau.
2. Nid ydych yn beth yr ydych yn ei wneud ar gyfer bywoliaeth yn unig
Mae yna duedd sy'n gynhenid yn gymdeithasol i ni ddisgrifio ein hunain yn nhermau ein proffesiwn. Er enghraifft, pan fyddwn yn cyfarfod â rhywun newydd, un o'r darnau cyntaf o wybodaeth y byddwn yn ei gyfnewid yw'r ‘swydd’ a wnawn. Fodd bynnag, rydym i gyd yn gymaint mwy na theitl ein swydd. Dywedodd Yassmine wrthym, pan symudodd i’r sector creadigol gyntaf o’i chefndir cyfreithiol, fod pobl wedi synnu ei bod wedi gwneud newid proffesiynol mor syfrdanol, ond nad oedd hi’n teimlo mor ddramatig oherwydd bod y rhannau creadigol o’i hunaniaeth wastad wedi bod yn rhan annatod o sut roedd hi'n gweld ei hun. Nid oedd newid sectorau yn golygu ei bod yn newid pwy oedd hi fel unigolyn, ond yn syml ei bod yn dewis defnyddio set wahanol o'i sgiliau i ennill arian. O ran gwneud newid proffesiynol, anogodd Yassmine ni i feddwl yn fwy cyfannol am y sgiliau, arbenigedd a chymhellion amrywiol sydd gennym i gyd – yr holl bethau sy’n ein gwneud yn ‘ni’ – ac ystyried sut y gallem ddefnyddio’r rhain mewn cyd-destun proffesiynol ac osgoi cael ein cyfyngu i un peth.
3. Deall eich cymhellion
Weithiau, yn achos diswyddiad neu chwythu ein plwc, efallai y cawn ein gwthio i newid yr hyn a wnawn ar gyfer bywoliaeth. Ar adegau eraill, gallai hyn fod yn benderfyniad ymwybodol o ran ffordd o fyw – er enghraifft, i greu amserlen fwy hyblyg, neu weithio o amgylch ymrwymiadau presennol. Neu efallai ein bod ni eisiau dilyn yr hyn rydym yn angerddol amdano ac ymroi ein hunain i wneud rhywbeth sy'n wirioneddol yn dod â llawenydd i ni. Beth bynnag sydd yn wir i chi, cynghorodd Yassmine ni i ystyried yn ofalus y ffactorau ‘gwthio a thynnu’ sydd ar waith wrth geisio newid, gan y bydd hyn yn effeithio ar y math o gamau gweithredu y mae angen i ni eu cymryd, a faint o amser sydd gennym i roi ein newidiadau ar waith.
4. Cymerwch gamau bach i ddechrau
Yn olaf, atgoffodd Yassmine ni nad oes rhaid i newid fod yn eithafol. Os ydych chi'n ystyried gwneud newid mawr yn broffesiynol, gall helpu i gymryd camau bach i ddechrau. Gall hyn olygu mynychu digwyddiadau rhwydweithio yn y sector y gallwch weithio ynddo i adeiladu cysylltiadau ac aros yn gysylltiedig â chyfleoedd newydd, gwneud rhywfaint o waith llawrydd ochr yn ochr â'ch ymrwymiadau presennol i ddechrau adeiladu eich set sgiliau, neu astudio ar gyfer cymwysterau ychwanegol yn rhan amser. Y ffordd honno, pan ddaw'r cyfle iawn, byddwch yn barod i fanteisio arno.
Mae'r hyn a wnawn ar gyfer bywoliaeth yn rhan enfawr o'n bywydau. Dyma'r hyn rydyn ni'n ei wario swmp o'n horiau effro yn ei wneud, felly mae'n bwysig ei fod yn gwneud i ni deimlo'n fodlon ac yn cefnogi ein llesiant. Nid yw newid sut rydyn ni'n gweithio, a'r hyn rydyn ni'n gweithio arno, yn golygu ennill mwy o arian neu gael teitl newydd crand yn unig. Mae'n ymwneud â meddwl sut yr ydym am deimlo ar ddiwedd y dydd, a boddhad ein gwaith yn cyd-fynd yn gyfannol â'n gwerthoedd a'n cymhellion.
Ymunwch â ni yn ein Paned i Ysbrydoli nesaf
Os ydych chi wedi cael eich ysbrydoli i wneud newid, peidiwch ag anghofio y gallwch chi gael yr wybodaeth ddiweddaraf am y cyfleoedd diweddaraf yn y sector creadigol trwy edrych ar restrau swyddi Caerdydd Creadigol.
Mae Paned i Ysbrydoli hefyd yn ffordd wych o wneud cysylltiadau. Byddem wrth ein bodd yn eich gweld yn yr un nesaf, ar Ddydd Iau 4 Mai yn yr Eglwys Norwyaidd. Rhagor o wybodaeth a cadw lle.
Mae Paned i Ysbrydoli yn gyfle anffurfiol i weithlu llawrydd a chreadigol Caerdydd ddod at ei gilydd ar gyfer cysylltu, cydweithio a chaffein. Mae wedi'i chynllunio i hwyluso rhannu a myfyrio, a chefnogi adeiladu rhwydwaith personol a phroffesiynol ar gyfer unigolion.
